RISICO

Fijnstof, DME, kwartsstof

Fijnstof, DME, kwartsstof

Binnenkort komt hier de – door Inspectie SZW goedgekeurde – tekst over het risico en de maatregelen die je kunt nemen.

Fijnstof, DME, kwartsstof

Beschrijving risico

Wat is het?

Fijnstof zijn stofdeeltjes, kleiner dan 10 micrometer. Fijnstof zweeft in de lucht en bestaat uit deeltjes van verschillende grootte, herkomst en chemische samenstelling. Het merendeel van het fijnstof in Nederland, zo’n 55 procent, is natuurlijk, voornamelijk zand en zeezout.

DME Dieselmotorenemissie: bij de verbranding van diesel komt een mengsel vrij van schadelijke gassen en fijnstof.

Kwartsstof komt vrij bij het verwerken van beton en (natuur)steensoorten.
Vrijkomend grof kwartsstof is niet schadelijk. Bij onverhoopte inademing komt het op de wanden van de luchtwegen. Het wordt daarna echter door de slijmvliezen weer naar buiten gewerkt.

Hoe ontstaat het?

Fijnstof komt bij inademing diep in de longen terecht, in de longblaasjes. De fijnstofdeeltjes kunnen een ontstekingsreactie veroorzaken, waardoor de zuurstofopname wordt bemoeilijkt. Deze ontstekingsreacties zijn ook schadelijk voor het hart. Mogelijk zorgt fijnstof er voor dat de kans op een hartinfarct toeneemt, ook kan de hartspierfunctie negatief worden beïnvloed. Het is niet duidelijk wat het effect is van de chemische samenstelling op de grootte van de gezondheidsschade. Sommige mensen zijn gevoeliger voor fijnstof dan anderen. Kwetsbare groepen zijn met name ouderen en personen met hart-, vaat- of longaandoeningen

DME heeft als extra risico dat een deel van de bestanddelen wordt beschouwd als kankerverwekkend (PAK, tolueen en benzeen). Hier moeten dus extra maatregelen worden genomen.

Kwartsstof komt vrij bij het verwerken van beton en (natuur)steensoorten. Fijn kwartsstof is wel schadelijk doordat het vaak jarenlang in de longen aanwezig blijft. Diep in de longen kunnen de stofdeeltjes bindweefselvorming veroorzaken. Dit wordt ook wel longfibrose of stoflong genoemd. Het longweefsel wordt dan minder elastisch waardoor bij inspanning kortademigheid en benauwdheid kan ontstaan. Mensen met stoflongen hebben tevens een verhoogde kans op tuberculose.

Wanneer komt het voor?

Medewerkers van de provincie worden blootgesteld aan fijnstof en DME door verkeer bij werken langs de weg. In een kantooromgeving halen klimaatbehandelingssystemen fijnstof uit de lucht. Toch kan fijnstof van verkeer en industrie vaak binnenkomen door geopende ramen.

Blootstelling aan kwartsstof komt voor bij het bewerken (zagen, polijsten, schuren etc)  van beton en (natuur)steensoorten.

Maatregelen

De maatregelen om het risico aan te pakken moeten in een bepaalde volgorde worden genomen, waarbij allereerst naar de bron van het probleem wordt gekeken. Als daar niets aan kan worden gedaan, zijn andere maatregelen mogelijk.
Welke maatregelen genomen moeten worden om dit risico aan te pakken vind je hier.

Wettelijke basis

Werknemers moeten veilig en gezond kunnen werken. Om daarvoor te zorgen is de Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet). Daarnaast zijn er ook nog andere wetten die werknemers beschermen tegen eventuele negatieve aspecten op het werk.
Lees hier welke wetartikelen bij dit risico van toepassing zijn.

Leeroplossingen