Kankerverwekkende en reprotoxische stoffen/asbest

Wat is het ?

Kankerverwekkende of carcinogene stoffen beschadigen de celkern en verhinderen de reparatie van reeds beschadigde cellen. Kleine hoeveelheden van een kankerverwekkende stof kunnen het erfelijk materiaal van een cel al beschadigen. Op termijn kan dit leiden tot het ontstaan van kanker. Elke kankerverwekkende stof is gerelateerd aan een specifieke kankersoort. Voorbeelden zijn: benzeen, formaldehyde(formaline) en teer.

Reprotoxische stoffen hebben een nadelig effect op de geslachtsorganen en geslachtscellen.  Dit kan de vruchtbaarheid beïnvloeden. Teratogene stoffen beïnvloeden de ontwikkeling van het ongeboren kind en kunnen zo leiden tot aangeboren afwijkingen. Blootstelling aan deze stoffen is voor iedereen ongewenst vanwege deze schadelijke gezondheidseffecten.

Asbest is een verzamelnaam voor een aantal in de natuur voorkomende mineralen,  die zijn opgebouwd uit fijne, microscopisch kleine vezels. Asbestvezels zijn verdeeld in twee hoofdgroepen:

• spiraalvormige of serpentijnachtige, waaronder chrysotiel (ofwel witte asbest).
• rechte of amfiboolachtige, waaronder crocidoliet (blauwe asbest), amosiet (bruine asbest), anthophylliet (geel), tremoliet (grijs) en actinoliet (groen).

Hoe ontstaat het?

Kankerverwekkende stoffen kunnen het lichaam binnendringen via de huid, door inademen of door inslikken. Zij verspreiden zich via de bloedbaan en kunnen zo allerlei organen aantasten.

Reprotoxische stoffen kunnen het lichaam binnendringen via de huid of door inademen of inslikken. Voorbeeld van reprotoxische stoffen is benzeen.

Asbest is in gebonden toestand ongevaarlijk voor de gezondheid. Wanneer losse asbestvezels vrijkomen, bijvoorbeeld bij  bewerken van asbestplaten, kunnen die worden ingeademd. Op termijn gaan grotere vezels migreren (wandelen) in de weefsels en komen uiteindelijk terecht in diverse organen. Het voornaamste risico van asbest is aanwezig bij langdurige blootstelling aan veel vezels in de lucht: dan is er een grotere kans op het krijgen van kanker.

Wanneer komt het voor?

Binnendringen van Kankerverwekkende en reprotoxische stoffen in het lichaam kan voorkomen via de huid, door inademen of door inslikken. Asbest is gevaarlijk wanneer het ingeademd wordt.

Sinds 1993 is in Nederland sprake van een totaalverbod op gebruik van asbesthoudende materialen . Bij de provincie kun je asbest tegenkomen op allerlei plaatsen in gebouwen van voor die tijd. Verder moet je bedacht zijn op asbest in oude gebouwen, zoals boerderijen, die worden opgekocht door de provincie in verband met ontwikkelingsplannen. Voor het omgaan met en opruimen van bestaand asbest bestaan strikte regels, dit mag alleen door gecertificeerde bedrijven worden gedaan.

Maatregelen

De maatregelen om het risico aan te pakken moeten in een bepaalde volgorde worden genomen, waarbij allereerst naar de bron van het probleem wordt gekeken. Als daar niets aan kan worden gedaan, zijn andere maatregelen mogelijk.
Welke maatregelen genomen moeten worden om dit risico aan te pakken vind je hier.

Wettelijke basis

Werknemers moeten veilig en gezond kunnen werken. Om daarvoor te zorgen is de Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet). Daarnaast zijn er ook nog andere wetten die werknemers beschermen tegen eventuele negatieve aspecten op het werk.
Lees hier welke wetartikelen bij dit risico van toepassing zijn.