Nudging: hoe doe je dat?

Zakelijk overleg

Nudging: hoe doe je dat?

Nudging: Hoe doe je dat?

Nudging is een methode om met ‘een klein duwtje in de rug’ bepaald gedrag te bevorderen. Maar hoe pak je dat aan?

In het dagelijks leven worden we met veel voorbeelden van nudging geconfronteerd: Fruit dat op ooghoogte of bij de kassa wordt gelegd in supermarkten en kantines zodat mensen gezonder gaan eten, een tekening van een vlieg in het urinoir zodat mannen beter richten, en de standaardkeuze voor orgaandonorschap veranderen van nee, tenzij… naar ja, tenzij… zodat mensen eerder geneigd zijn orgaandonor te worden.

Nudging speelt in op het idee dat de meeste keuzes op een snelle, automatische wijze maken. Dit komt omdat het veel tijd en moeite zou kosten om over elke beslissing grondig na te denken. Om toch redelijk goede beslissingen te kunnen maken, maken we gebruik van signalen uit de omgeving en vuistregels. Deze manier van beslissingen maken is alleen gevoelig voor beïnvloeding, zoals bijvoorbeeld de manier waarop de omgeving is ingericht en de volgorde waarin de keuzes worden aangeboden. En daarom kan nudging zo effectief zijn; door de context aan te passen kunnen we mensen een duwtje in de goede richting geven.

Zakelijk overleg

Maar het is nog niet zo makkelijk om duwtjes te bedenken die precies doen wat je wilt dat ze doen. Menselijk gedrag wordt beïnvloed door heel veel verschillende factoren. Dit maakt het precies voorspellen hoe een bepaalde interventie uitpakt dan ook erg lastig. Het volgen van de volgende vijf (simpele) stappen maakt de kans van slagen alleen wel groter.

Stap 1: Wat is het probleem en wat is je doel?

Als eerste moet je voor het ontwerpen van een nudge het probleem definiëren wat je aan wilt pakken. Hierbij hoort ook dat je beschrijft welk gedrag je wilt bereiken, je doel. Bedenk van te voren ook goed of het gedrag dat je wilt proberen te veranderen ook wel echt een probleem is. Zo zijn nudges om mensen te verleiden met de trap te gaan i.p.v. met de lift geen goed werkende nudge als bijna niemand de lift neemt.

Stap 2: Welke psychologisch processen spelen een rol bij dit gedrag?

De volgende stap heeft te maken met het in kaart brengen van de psychologische processen die een rol spelen bij het gedrag dat je wilt veranderen. Waarom vertonen mensen bepaald gedrag wel of juist niet. Hierbij kun je denken aan wat mensen motiveert in deze situatie, of ze op de automatische piloot beslissen of er juist goed over hebben nagedacht, en wat de invloed het gedrag van anderen heeft. Om nudging toe te passen moeten mensen wel de intentie hebben om het goede te doen, maar iets in de omgeving zorgt ervoor dat ze het uiteindelijk niet doen. In dergelijke situaties kan een duwtje in de goede richting helpen; in tegenstelling tot de situatie waarin mensen weloverwogen kiezen voor het gedrag dat je juist wilt voorkomen.

Stap 3: Ontwerp je nudge

Bij het ontwerpen van je nudge hoef je niet vanaf nul te beginnen. Er zijn al veel dingen gedaan die lijken te werken. Maar houdt steeds de psychologische processen die van invloed zijn in jouw situatie in je achterhoofd. Op deze manier weet je dat de kans van slagen groter is omdat je de juiste invloed uitoefent op de situatie.

Stap 4: Test en evalueer je nudge

Om te weten of je nudge daadwerkelijk werkt, is het van belang om te testen en te evalueren. Dit kan je doen aan de hand van een nul- en vervolgmeting. Bedenk op voorhand wat handige informatie is om te vergaren, zodat je dat mee kunt nemen tijdens het testen en evalueren.

Stap 5: Vraag: ben ik goed bezig?

Bij het ontwerpen en invoeren van een nudge zijn twee dingen van (moreel) belang. Ten eerste is dat je zo transparant mogelijk moet proberen te zijn over je bedoelingen. Als mensen weten en ervaren dat ze worden ‘gemanipuleerd’, wordt hun autonomie minder aangetast omdat ze alle informatie hebben om zelf een keuze te maken. Ten tweede moet je de nudge inzetten voor algemeen belang en niet omdat voor jouw eigen doelen.

Bovenstaande is een samenvatting van “Nudging: hoe doe je dat”. Van dezelfde auteur is ook een artikel verschenen over de nudge “Traplopen vs. De lift nemen”.