Iedereen kan psychische klachten krijgen. Deze klachten kunnen van korte of langere duur zijn en kunnen het dagelijkse leven en functioneren negatief beïnvloeden en zelfs tot ziekteverzuim leiden. Een psycholoog kan helpen om deze klachten te verminderen door diagnostiek en behandeling/therapie. Hiervoor maakt de psycholoog gebruik van verschillende (bewezen) methodieken.
Vaak bestaat de behandeling uit persoonlijke gesprekken met enkel de cliënt, maar soms is ook groepstherapie mogelijk of wordt ook de omgeving van de behandelde in de therapie betrokken.
Een psycholoog is een professioneel deskundige in de psychologie; de wetenschap die zich bezighoudt met het innerlijk leven (denken, voelen en streven) en het gedrag van de mens.
Een psycholoog kan ook werkzaam zijn in het onderwijs of werken aan wetenschappelijk onderzoek. Wanneer een psycholoog werkzaam is als therapeut, zijn er drie beroepsgroepen te onderscheiden, die van belang zijn in relatie tot arbeid:
- Eerstelijnspsycholoog – Net zoals bijvoorbeeld de huisarts is de eerstelijnspsycholoog werkzaam in de ‘eerste lijn’ van de gezondheidszorg. Dat betekent dat cliënten zich kunnen aanmelden zonder verwijzing. De eerstelijnspsycholoog heeft een praktijkgerichte en breed georiënteerde opleiding gevolgd, zonder zich te specialiseren in een bepaalde richting. De eerstelijnspsycholoog biedt een klachtgerichte en kortdurende behandeling voor een scala aan lichte tot matig ernstige psychische klachten. Wanneer een intensievere of meer specialistische behandeling nodig is, kan de eerstelijnspsycholoog de cliënt doorverwijzen naar de ‘tweede lijn’ van de gezondheidszorg, bijvoorbeeld voor behandeling door een psychotherapeut.
- Gezondheidspsycholoog / GZ-psycholoog – Een gezondheidspsycholoog, veelal afgekort als “GZ-psycholoog” is een psycholoog die een postdoctorale studie heeft gevolgd en werkzaam kan zijn in alle sectoren van de gezondheidszorg. De GZ-psycholoog diagnosticeert en behandeld psychische problemen bij lichamelijke ziekten en invaliditeit, psychische stoornissen en problemen in het leefklimaat. De titel GZ-psycholoog is in Nederland beschermd.
- Klinisch psycholoog – Een klinisch psycholoog is een gespecialiseerde GZ-psycholoog die een postdoctorale opleiding tot klinisch psycholoog heeft afgerond. De klinisch psycholoog is veelal werkzaam in instellingen als ziekenhuizen, maar kan ook een zelfstandige praktijk voeren. Het werkgebied van de klinisch psycholoog bestaat uit het diagnosticeren en behandelen van ernstige en complexe psychische problemen en psychische stoornissen, en het verrichten van crisisinterventies.
Meer informatie: Nederlands Instituut van Psychologen (NIP)